Suça Sürüklenen Çocuklar: Sebepler, Sonuçlar ve Çözüm Önerileri

"Çocukların suçla tanışması, toplumun onlara sunduğu olanaklarla doğrudan ilişkilidir. Onlara umut dolu bir gelecek sunmak, suçu önlemenin en etkili yoludur."

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılında güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocuklara ilişkin yeni istatistikleri yayımladı. Bu veriler, çocukların suça sürüklenme ve mağduriyet durumlarını ayrıntılı bir şekilde incelememize olanak tanıyor. 2022 yılına kıyasla çocukların karıştığı olay sayısında %10,7 oranında bir azalma kaydedilmiş ve toplam olay sayısı 537 bin 583 olarak belirlenmiştir. Ancak, bu düşüşe rağmen çocukların suça sürüklenme oranı ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir.

2023 yılında güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların 178 bin 834'ü suça sürüklenme sebebiyle bu birimlerle temas etmiştir. Bu çocukların %39,8'i yaralama olayına karışmış, %20,8'i hırsızlık, %7,7'si pasaport kanununa muhalefet, %4,9'u uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, satmak veya satın almak ve %4'ü tehdit suçlarıyla ilişkilendirilmiştir.

Bu veriler, çocukların suça sürüklenme sebeplerinin çeşitliliğini ve yaygınlığını göstermektedir. Yaralama ve hırsızlık gibi suçların öne çıkması, çocukların şiddet ve ekonomik suçlara daha fazla maruz kaldığını göstermektedir. Uyuşturucu kullanımı ve satışı ise, çocukların madde bağımlılığı ve bu bağımlılığın getirdiği suç faaliyetlerine yönelme riskini ortaya koymaktadır.

Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların %45,2’si mağdur çocuklar oluşturmuştur. Mağdur olarak gelen 242 bin 875 çocuğun %89,7’si suç mağduru, %10,2’si ise takibi gereken olay mağduru çocuklar olarak kaydedilmiştir. Suç mağduru olarak gelen veya getirilen 217 bin 915 çocuğun mağduriyet sebepleri şu şekilde dağıldı: %61,3'ü yaralama, %11,8'i cinsel suçlar, %8,6'sı aile düzenine karşı suçlar, %4,4'ü tehdit ve %13,9'u ise diğer nedenler.

Bu veriler, çocukların büyük bir kısmının şiddet ve cinsel suçların mağduru olduğunu göstermektedir. Aile içi suçlar ve tehdit gibi suçlar, çocukların güvensiz ortamlarda büyüdüğünü ve koruma ihtiyacının arttığını göstermektedir. Ayrıca, çocukların mağduriyet oranlarının yüksek olması, suça sürüklenme risklerini de artırmaktadır.

Çocukların suça sürüklenme sebeplerini anlamak için çeşitli sosyolojik teoriler kullanılabilir. Bunlardan biri, etiketleme teorisidir. Bu teoriye göre, çocukların suça sürüklenmesi, toplumun ve özellikle otorite figürlerinin çocukları nasıl etiketlediği ile yakından ilişkilidir. Suç işlediği düşünülen çocuklar, toplum tarafından damgalanmakta ve bu damgalama onların suç kariyerine devam etmelerine yol açabilmektedir (Becker, 1963).

Bir diğer önemli teori ise, sosyal öğrenme teorisidir. Bu teoriye göre, çocuklar suç davranışlarını çevrelerindeki diğer bireylerden öğrenirler. Aile içi şiddet, kötü arkadaş çevresi ve suç işlemeyi normalleştiren toplum yapıları, çocukların suça yönelmesine neden olabilir (Bandura, 1977).

Yoksulluk ve eşitsizlik teorileri de çocukların suça sürüklenmesini açıklamada önemlidir. Ekonomik yoksunluk ve sosyal eşitsizlik, çocukların suç işleme riskini artıran faktörler arasında yer almaktadır. Yoksul ailelerin çocukları, temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandıkları için suça yönelebilirler (Merton, 1938).

Çözüm Önerileri

Çocukların suça sürüklenmesini önlemek ve mevcut mağduriyetlerini azaltmak için çeşitli önlemler alınabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

 

Çocuklara yönelik eğitim programları, onların suça sürüklenmesini engelleyebilir. Bu programlar, çocuklara suçun sonuçlarını ve hukuki haklarını öğretebilir.

Aile içi şiddet ve kötü muameleye maruz kalan çocuklar için aile destek programları geliştirilebilir. Bu programlar, aile içi ilişkileri güçlendirebilir ve çocukların güvenli bir ortamda büyümelerine yardımcı olabilir.

Suça sürüklenen çocuklar için rehabilitasyon merkezleri kurulabilir. Bu merkezler, çocukların yeniden topluma kazandırılmasını ve suç işleme risklerinin azaltılmasını sağlayabilir.

Çocukların temel ihtiyaçlarını karşılayacak sosyal hizmetler ve destek programları geliştirilebilir. Bu hizmetler, yoksul ailelerin çocuklarına daha iyi bir gelecek sunmalarına yardımcı olabilir.

TÜİK'in 2023 yılı verileri, çocukların suça sürüklenme ve mağduriyet durumlarını anlamak için önemli bir kaynaktır. Bu veriler, çocukların neden suça sürüklendiğini ve nasıl korunabileceğini anlamak için sosyolojik bir perspektiften ele alınmalıdır. Çocukların suça sürüklenmesini önlemek için eğitim, aile destek programları, rehabilitasyon merkezleri ve sosyal hizmetler gibi çeşitli önlemler alınabilir. Toplum olarak çocuklarımızı korumak ve onların sağlıklı bireyler olarak yetişmelerini sağlamak için birlikte çalışmalıyız.

Kaynakça

Becker, H. S. (1963). Dışarıdakiler: Sapkınlık Sosyolojisi Çalışmaları. Free Press.

Bandura, A. (1977). Sosyal Öğrenme Teorisi. Prentice Hall.

Merton, R. K. (1938). Sosyal Yapı ve Anomi. Amerikan Sosyoloji Dergisi, 3(5), 672-682.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023. "2023 Yılında Güvenlik Birimlerine Gelen veya Getirilen Çocuklar". TÜİK Verileri.