Tarikatların Güçlü Olmasının Sosyolojik Nedenleri

"Tarikatlar, toplumsal istikrarsızlık dönemlerinde daha da güçlenirler."

“Kızıl Goncalar” dizisiyle birlikte tartışma konusu olan Tarikatlar zaten hiç gündemden düşmemektedir.Türkiyede Tarikatlar hep güçlüydü ve günümüzde bu güç günümüzde  daha da hissedilir oldu.

Türkiye'de devlet kurumlarında tarikatların gücü, son yıllarda giderek artmaktadır. Bunun başlıca nedenleri arasında, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) tarikatlara yakınlığı, tarikatların kendi içlerinde örgütlenme kapasitelerinin artması ve tarikatların devlet kurumlarında nüfuz sahibi isimlere sahip olması sayılabilir.

AKP, iktidara geldiği 2002 yılından bu yana, tarikatlarla yakın ilişkiler geliştirmiştir. Bu yakınlık, AKP'nin tarikatların desteğini almak ve kendi iktidarını sağlamlaştırmak amacıyla olduğu şeklinde yorumlanmaktadır. AKP, tarikatların eğitim ve sosyal yardım gibi faaliyetlerine destek vererek, bu kurumlarla işbirliği yapmaktadır.

Tarikatlar, kendi içlerinde örgütlenme kapasitelerini artırarak, devlet kurumlarında nüfuz sahibi olmaya başlamıştır. Bu, tarikatların kendi üyelerini devlet kurumlarında istihdam ederek, bu kurumlara nüfuz etmelerini sağlamaktadır. Tarikatlar, ayrıca, devlet kurumlarında görev yapan memurları kendi çıkarları doğrultusunda etkilemek için de çalışmaktadır.

Tarikatların devlet kurumlarında nüfuz sahibi isimlere sahip olması, onların gücünü artırmaktadır. Bu isimler, devlet kurumlarında önemli görevlerde bulunarak, tarikatların çıkarlarını savunmaktadır. Tarikatların devlet kurumlarında nüfuz sahibi isimlere sahip olması, onların devlet üzerindeki etkisini artırmaktadır.

Türkiye'de devlet kurumlarında tarikatların gücü, aşağıdaki alanlarda kendini göstermektedir:

Tarikatlar, eğitim alanında önemli bir güce sahiptir. Tarikatlara bağlı okullar, dershaneler ve kurslar, Türkiye'de önemli bir öğrenci potansiyeline sahiptir. Bu okullarda, tarikatların ideolojisi ve değerleri öğrencilere aşılanmaktadır.

Tarikatlar, sosyal yardım alanında da önemli bir rol oynamaktadır. Tarikatlara bağlı vakıflar ve dernekler, ihtiyaç sahiplerine yardım sağlamaktadır. Bu yardımlar, tarikatların toplumdaki nüfuzunu artırmaktadır.

Tarikatlar, siyaset alanında da önemli bir güce sahiptir. Tarikatlara bağlı isimler, siyasette önemli görevlerde bulunmaktadır. Bu isimler, tarikatların çıkarlarını savunmaktadır.

Türkiye'de devlet kurumlarında tarikatların gücünün artması, bir dizi soruna yol açmaktadır. Bu sorunlar arasında, laikliğin zedelenmesi, demokrasinin gerilemesi ve yolsuzlukların artması sayılabilir.

Tarikat, İslam'da Allah'a ulaşma ve onu tanıma yollarından biridir. İslamiyet'te, İslamiyet'in kalbi boyutu üzerinde duran ve "kalbin fıkhı" diye nitelenen tasavvuf öğretisinin (terbiyesinin) uygulandığı düzenli kurumsal yapılar olarak tarif edilir.

Tarîk Arapçada "yol" demektir. Tarîkat ise bu kelimenin çoğuludur ve "yollar" manasına gelir. Mezhep kelimesi "Arapça “gitmek” fiilinden türemiş olup anlam olarak benzemektedir. Tarikat tasavvuf için yol, mezhep ise şeriat için yol demektir.

Tarikatların İslamiyet'teki yeri konusunda farklı görüşler vardır. Bazıları, tarikatların İslam'ın bir parçası olduğunu ve İslam'ın ruhunu temsil ettiğini savunurlar. Diğerleri ise, tarikatların İslam'ın dışında bir olgu olduğunu ve İslam'ı bozduğunu savunurlar.

Tarikatlar Hz. Peygamber'in ölümünden sonra ortaya çıkmıştır. Hz. Peygamber'in ölümünden sonra, müminler arasında manevi bir boşluk oluşmuştur. Bu boşluğu doldurmak için, bazı kişiler tarikatlar kurmaya başlamıştır.

Tarikatların İslam'ın özüne uygun olmadığını savunan görüşe göre,

Tarikatlar, İslam'ın temel öğretilerinden sapmalara yol açtı.

Tarikatlar, siyasi ve ekonomik güç elde etmek için kullanılmaktadır.

Tarikatlar, toplumda kutuplaşmaya neden olmaktdır.

Tarikatlar, bir şeyh (mürşid) tarafından yönetilir. Mürid, şeyhe bağlanarak onun rehberliğinde tasavvuf yolunu yürümeye başlar. Tarikatlarda, zikir, sohbet, halvet ve seyr-i süluk gibi uygulamalar yapılır.

Türkiye'de birçok tarikat bulunmaktadır. Bu tarikatlar arasında, Nakşibendi, Kadiri, Mevlevi, Halveti, Rufai tarikatları sayılabilir.

Ayrıca cemaatlerde bulunmaktadır.Dini cemaat, aynı dini inançları paylaşan insanların oluşturduğu topluluktur. Dini cemaatler, genellikle bir ibadethane veya diğer dini mekanlar etrafında örgütlenirler. Dini cemaatler, üyelerine manevi bir destek, dini eğitim ve sosyal bir ağ sağlarlar.Örneğin,İsmailağa Cemaati, Mahmut Ustaosmanoğlu tarafından 1954 yılında İstanbul Fatih'te Çarşamba semtindeki İsmailağa Camii merkez olmak üzere kurulan, Nakşibendiliğin Halidî koluna bağlı bir cemaattir.

Tarikatlar, günümüzde de Türkiye'de önemli bir toplumsal güç olarak varlığını sürdürmektedir. Tarikatlar, Türkiye'de dini, sosyal ve siyasi alanda önemli bir rol oynamaktadırlar.

Sosyolojik olarak tarikatlerin güçlü olmasının birçok nedeni vardır. Bu nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

Tarikatlar, üyelerine sosyal ve ekonomik güvence sağlayarak güçlü bir çekim merkezi oluştururlar. Tarikatlar, üyelerine maddi yardım, iş imkânı, eğitim, sağlık gibi konularda destek sağlarlar. Bu durum, özellikle ekonomik krizler ve sosyal adaletsizliklerin yaşandığı dönemlerde tarikatların güçlenmesine neden olur.

Tarikatlar, üyelerine kişisel gelişim ve tatmin imkânı sunarlar. Tarikatlar, üyelerine manevi bir rehberlik, dini eğitim ve ahlaki değerler kazandırırlar. Bu durum, özellikle modern hayatın karmaşıklığından ve stresinden bunalan insanların tarikatlara yönelmesine neden olur.

Tarikatlar, üyelerine toplumsal aidiyet duygusu kazandırırlar. Tarikatlar, üyelerini bir aile gibi kabul ederler ve onlara bir aidiyet duygusu verirler. Bu durum, özellikle yalnızlık ve yabancılaşma duygusu yaşayan insanların tarikatlara yönelmesine neden olur.

Tarikatlar, siyasi ve ideolojik güç sahibi olmak için çabalarlar. Tarikatlar, kendi ideolojilerini yaymak ve siyasi hedeflerine ulaşmak için etkili bir araç olarak kullanmaktadırlar. Bu durum, özellikle siyasi istikrarsızlık ve kutuplaşmanın yaşandığı dönemlerde tarikatların güçlenmesine neden olmaktadır.Türkeiyede özellikle 1980 darbesinden sonra Tarikatler güçlerini daha da artırmışlar.

Türkiye'de tarikatların güçlü olmasının özel nedenleri de vardır:

Osmanlı Devleti'nde tarikatlar önemli bir yere sahipti. Tarikatlar, Osmanlı Devleti'nin siyasi ve sosyal yapısında önemli bir rol oynadılar. Cumhuriyet döneminde de Tarikatler bu güçlerini devam ettirdiler.

Türkiye'de dinî hassasiyetlerin yüksek olması, tarikatların güçlenmesine neden olmaktadır.