15 Mayıs: Zimanê Kurdî’ye Adanmış Bir Gün

“15 Mayıs, bir halkın yüzyıllardır susturulmaya çalışılan diline sahip çıkma kararlılığının simgesidir. Kürt dili, sadece bir iletişim aracı değil, bir halkın hafızası, kimliği ve özgürlük umududur.”

15 Mayıs, Kürt halkı için yalnızca bir takvim günü değil, aynı zamanda bir dilin, bir kimliğin, bir kültürün ve bir direnişin sembolüdür. Kürt Dil Bayramı, Kürtçenin yüzyıllardır maruz kaldığı baskılara rağmen hayatta kaldığını, halkının belleğinde ve yüreğinde kök saldığını kutladığımız anlamlı bir gündür. Bu dil, yalnızca bir iletişim aracı değil; bir halkın tarihini, edebiyatını, masallarını, acılarını ve hayallerini taşıyan eşsiz bir hazinedir. 15 Mayıs, bu hazinenin değerini anımsatır ve onu yaşatmanın sorumluluğunu hepimize yükler.

Kürt dili, Hint-Avrupa dil ailesine mensup, köklü ve zengin bir dildir. Kurmancî, Soranî, Zazakî, Goranî gibi lehçeleriyle Kürtçenin sunduğu çeşitlilik, Kürt halkının yaşadığı coğrafi genişliğe ve kültürel zenginliğe işaret eder. Ancak bu dil, tarih boyunca inkâr, yasak ve asimilasyon politikalarının hedefi olmuştur. Eğitimden medyaya, kamusal alandan evlere kadar her yerde kısıtlanan Kürtçe, tüm baskılara rağmen halkın diline, kalbine ve direncine tutunarak varlığını sürdürmüştür.

20. yüzyılda Ortadoğu’da sınırların çizilmesiyle birlikte, Kürt halkı dört parçaya bölünmüş ve her bir coğrafyada dil üzerindeki baskılar farklı biçimlerde devam etmiştir. Buna karşın, Ehmedê Xanî'nin Mem û Zîn destanı, Celadet Ali Bedirxan’ın çıkardığı Hawar dergisi, Cigerxwîn’in halkın içinden doğan şiirleri gibi nice eser, Kürt dilinin ayakta kalmasını sağlayan temel taşlar olmuştur.

15 Mayıs’ın Kürt Dil Bayramı olarak seçilmesi, tesadüf değildir. Bu tarih, 1932 yılında Celadet Ali Bedirxan’ın Latin alfabesiyle yayımladığı Hawar dergisinin ilk sayısının çıktığı gündür. Hawar, Kürtçenin modernleşmesi, standartlaşması ve yazılı edebiyatının gelişmesi açısından tarihsel bir dönüm noktasıdır. Bu nedenle 15 Mayıs, sadece geçmişe değil, aynı zamanda Kürtçenin geleceğine atılan bilinçli bir adımdır.

Kürt Dil Bayramı, yalnızca bir kutlama günü değil; bir farkındalık, sahiplenme ve dayanışma günüdür. Dilin eğitim sisteminde, medyada, edebiyatta ve kamu alanında hak ettiği yeri alması için verilen mücadelenin simgesidir. Aynı zamanda, lehçeler arasındaki zenginliğin ve birleştirici gücün vurgulandığı bir gündür. Kürtçe'nin çok sesliliği, Kürt halkının kültürel mozaiğini yansıtırken; bu çeşitlilik içinde ortak bir ruhun yeşerdiğini gösterir.

Kürtçe, Kürt halkının kimliğinin temelidir. Bir dil, yalnızca kelimelerden ibaret değildir; aynı zamanda bir halkın tarihini, inancını, sevincini ve yasını taşır. Dengbêjlerin anlattığı destanlar, anaların söylediği ninniler, çocuklara anlatılan masallar, her biri Kürtçenin canlılığını ve halkın belleğini taşır. Özellikle sözlü edebiyat geleneği, Kürtçenin yazılı metinlere ihtiyaç duymadan, kuşaktan kuşağa aktarılabildiğinin en güzel göstergesidir.

Bugün dünyanın dört bir yanındaki Kürt toplulukları, 15 Mayıs’ı konserlerle, şiir dinletileriyle, panellerle ve çocuklara yönelik etkinliklerle kutluyor. Bu bayram, sadece Kürtçe konuşanları değil, bu dili öğrenmek ve kültürünü tanımak isteyen herkesi kapsayan bir davettir. 15 Mayıs, Kürtçenin birleştirici gücünü yaşatmak ve onu daha geniş kitlelere tanıtmak için eşsiz bir fırsattır.

Aynı zamanda bu gün, bir çağrıdır. Kürtçenin geleceği için her bireyin bir sorumluluğu vardır. Ana dilde eğitim hakkı, medya organlarında Kürtçe içerik üretimi, lehçelerin korunması ve devletler nezdinde resmi tanınırlık için mücadele sürmelidir. Bu mücadelede herkesin yapabileceği bir şey vardır: Çocuklara Kürtçe masallar anlatmak, şarkılar söylemek, sosyal medyada Kürtçe içerikler paylaşmak, dilin yaşaması için atılacak her adım bir değerdir.

Unutulmamalıdır ki, Kürt dili yalnızca Kürt halkının değil, tüm insanlığın ortak mirasıdır. UNESCO’nun tehlike altındaki diller listesinde yer alan bazı Kürtçe lehçeler, bugün korunmazsa yarın tamamen yok olabilir. Dil, bir halkın ruhudur; bu ruhu yaşatmak ise hepimizin ortak görevidir.

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı, bir kutlamadır, bir direniştir, bir umuttur. Bu özel gün vesilesiyle bir şiir okuyalım, bir şarkı söyleyelim, bir hikâye paylaşalım. Gelin, dilimize sahip çıkalım, çünkü: Zimanê Kurdî, rûmeta me ye!